Dị ứng đạm sữa bò không phải là hiện tượng hiếm gặp ở trẻ nhỏ. Tình trạng trẻ dị ứng đạm sữa bò khá phổ biến và khiến các ba mẹ lo lắng. Hiện nay, nước ta có khoảng 2,1% trẻ mắc phải tình trạng này. Tuy nhiên các triệu chứng của bệnh lý này lại dễ bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với các bệnh lý khác.
Vậy tình trạng này là gì và nên xử trí như thế nào khi con yêu mắc phải? Ba mẹ hãy cùng Bibo Mart tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa dị ứng sữa bò cho bé nhé.
1. Dị ứng đạm sữa bò ở trẻ là gì?
Bé bị dị ứng đạm bò là phản ứng miễn dịch bất thường đối với protein có trong sữa bò cũng như các sản phẩm từ sữa bò. Từ đó gây ra tình trạng dị ứng và ảnh hưởng đến các bộ phận khác trên cơ thể. Ví dụ như da, hệ hô hấp, hệ tiêu hóa của trẻ. Dị ứng đạm sữa bò có tỷ lệ mắc phải cao nhất trong các loại dị ứng thức ăn mà trẻ nhỏ hay gặp phải, chúng xuất hiện ở khoảng 2 – 7,5% trẻ trong độ tuổi này.
Dị ứng đạm sữa bò thường xảy ra từ vài phút đến vài giờ sau khi trẻ sử dụng sữa hoặc các chế phẩm từ sữa và tình trạng này hầu hết sẽ chấm dứt trước khi trẻ lên 3 tuổi. Đây là loại dị ứng thức ăn hay gặp nhất ở trẻ và có thể thuyên giảm dần sau 1 năm tuổi. Tuy nhiên, nếu trẻ không được điều trị có thể dẫn đến chậm phát triển thể chất, triệu chứng bệnh kéo dài, hay một số trường hợp hiếm gặp có thể đe dọa đến tính mạng của trẻ.
2. Nguyên nhân trẻ dị ứng đạm sữa bò
Tình trạng dị ứng đạm sữa bò thường xảy ra ở trẻ bú sữa công thức hoặc bắt đầu cho ăn bổ sung. Trong sữa có 2 loại protein chính là Casein và Whey. Trong đó:
– Casein: có trong phần rắn của sữa đông vón lại
– Whey: có trong phần lỏng còn lại của sữa sau khi sữa đông vón lại
Cơ thể trẻ tự động sản sinh ra kháng thể miễn dịch IgE làm trung hòa những protein này. Bởi vì, chúng nhận diện rằng những thành phần protein có mặt trong sữa bò là có hại. Lần tiếp theo khi trẻ tiếp xúc với những loại đạm trong sữa bò, kháng thể IgE nhận diện và truyền tín hiệu cho hệ thống miễn dịch giải phóng ra histamin cùng các hóa chất trung gian gây dị ứng.
Ngoài ra, các yếu tố làm tăng nguy cơ dị ứng ở trẻ bao gồm:
– Tiền sử gia đình: dị ứng có tính di truyền nên trẻ có nguy cơ cao bị dị ứng nếu bố mẹ mắc các bệnh như: Viêm da cơ địa, viêm mũi dị ứng, dị ứng các loại thực phẩm, hen suyễn.
– Nhân tố môi trường (trước, trong và sau khi sinh)
– Mẹ sinh con khi đã lớn tuổi
– Thời gian cho con bú sữa mẹ ngắn
– Trẻ ăn sữa công thức với đạm nguyên chất
– Trẻ sinh mổ hoặc sinh non.
3. Dấu hiệu và chẩn đoán trẻ dị ứng đạm sữa bò
Việc xác định tình trạng dị ứng này khá khó khăn và hay bị nhầm lẫn. Bởi triệu chứng của bệnh còn được gặp ở một số bệnh phổ biến khác. Ví dụ như phát ban, trào ngược, tiêu chảy,… Dưới đây là một số dấu hiệu dị ứng đạm bò chính mà cha mẹ cần lưu ý:
3.1 Dấu hiệu
Để nhận biết chính xác dị ứng đạm sữa bò khá khó khăn vì các triệu chứng lâm sàng rất đa dạng. Các triệu chứng có thể xuất hiện ngay sau khi trẻ uống sữa (trong vòng 2 giờ) gọi là phản ứng dị ứng nhanh, hoặc muộn hơn (trên 48 giờ) được gọi là phản ứng dị ứng chậm. Nhìn chung, trẻ dị ứng đạm sữa bò có thể sẽ có một số triệu chứng trên nhiều cơ quan khác nhau như da, hệ hô hấp, hệ tiêu hóa, cụ thể:
Triệu chứng tại da (thường gặp 50-70%)
– Viêm da cơ địa
– Sưng môi, mí mắt (phù mạch)
– Nổi mề đay dù không uống thuốc hay liên quan đến tình trạng nhiễm trùng cấp,…
Tại đường tiêu hóa (thường gặp 50-60%)
– Trẻ thường xuyên bị trào ngược và nôn trớ
– Tiêu chảy/táo bón: tiêu chảy xuất hiện trong vài giờ sau khi uống sữa, có thể có máu trong phân.
– Thiếu máu, thiếu sắt
Tại đường hô hấp (thường gặp 20-30%)
– Trẻ ho kéo dài, sổ mũi, khò khè dù không liên quan đến tình trạng nhiễm trùng
– Trẻ mệt mỏi kéo dài, da xanh xao
– Trẻ thường xuyên đau quặn bụng (trên 3 giờ mỗi ngày). Trẻ đau kéo dài trên 3 tuần với tần suất ít nhất trên 3 ngày/tuần.
– Có thể có sốc phản vệ (mức độ nặng)
Lưu ý: Nếu con có các dấu hiệu trên, ba mẹ nên đưa con đi khám để được xét nghiệm và chẩn đoán dị ứng sớm. Từ đó có cách can thiệp và điều trị kịp thời.
3.2 Chẩn đoán
Việc chẩn đoán sớm và chính xác biểu hiện dị ứng đạm bò sẽ giúp trẻ được điều chỉnh chế độ ăn phù hợp. Đồng thời làm giảm nguy cơ biến chứng như chậm tăng trưởng ở trẻ.
Khai thác tiền sử
Dị ứng thường mang tính chất di truyền, do đó việc khai thác tiền sử bệnh lý của gia đình là rất cần thiết. Ngoài ra, các thông tin quan trọng trong việc chẩn đoán còn là tiền sử bản thân trẻ, loại sữa trẻ đang dùng. Bên cạnh đó là thời điểm xuất hiện các triệu chứng, dạng triệu chứng và các yếu tố khởi phát.
Khám lâm sàng
Các bác sĩ sẽ thăm khám trên da, hệ tiêu hóa và hệ hô hấp. Bởi vì đây là các cơ quan chịu ảnh hưởng rõ ràng nhất của tình trạng dị ứng đạm sữa bò.
Xét nghiệm cận lâm sàng
Xét nghiệm sẽ giúp cho việc chẩn đoán các phản ứng dị ứng:
– Test lẩy da (Skin prick Test): có thể tiến hành ở bất kỳ độ tuổi nào
– Xét nghiệm IgE đặc hiệu với các protein có trong sữa bò (RAST)
– Test ăn kiêng/cho ăn lại sữa trong 2-4 tuần
– Test thử thách đạm sữa bò
4. Cách xử lý tình trạng dị ứng đạm sữa bò ở trẻ
Tùy vào tình trạng dị ứng của từng trẻ sẽ có những cách xử trí khác nhau. Ba mẹ có thể tham khảo các biện pháp sau để xử trí và phòng tránh tình trạng này.
4.1 Thay đổi chế độ dinh dưỡng
Ba mẹ có thể áp dụng cách xử trí cho bé bị dị ứng đạm sữa bò đã được Hội Nhi khoa Việt Nam khuyến cáo:
Đối với trẻ 0-12 tháng tuổi
Sữa mẹ chính là thức ăn tốt nhất cho trẻ trong độ tuổi này. Khi đang cho con bú, mẹ nên loại bỏ sữa bò và các sản phẩm từ sữa bò ra khỏi chế độ ăn. Đồng thời, mẹ hãy uống thêm canxi theo chỉ định của bác sĩ.
Nếu trẻ không được bú mẹ, ba mẹ có thể cho trẻ sử dụng sữa công thức chứa đạm thủy phân tích cực từ 2 – 4 tuần. Nếu sau đó tình trạng của trẻ được cải thiện, ba mẹ cho trẻ thử sữa công thức đạm thủy phân 1 phần:
– Nếu trẻ xuất hiện lại các triệu chứng dị ứng sữa bò: ba mẹ quay lại cho trẻ uống sữa công thức thủy phân tích cực. Ba mẹ nên duy trì trong ít nhất 6 – 12 tháng.
– Nếu trẻ đã dung nạp được, tình trạng dị ứng được cải thiện: ba mẹ có thể cho trẻ thử lại sữa bò nguyên vẹn hoặc tiếp tục duy trì sữa công thức đạm thủy phân 1 phần.
Loại sữa này đã được kiểm nghiệm lâm sàng về an toàn, hiệu quả. Đồng thời được đề nghị sử dụng trong điều trị dị ứng đạm sữa bò trong thời gian dài. Đặc biệt, sữa công thức chứa đạm thủy phân tích cực có đầy đủ các chất dinh dưỡng cùng hàm lượng DHA (17mg/100Kcal) và ARA (34mg/100kcal). Đây là những dưỡng chất rất quan trọng cho sự phát triển của não bộ, thị lực và hệ miễn dịch.
Đối với trẻ trên 1 tuổi
Có thể cho trẻ dùng thử sữa đạm thủy phân một phần trước khi thử các thực phẩm chứa đạm sữa bò nguyên vẹn. Ba mẹ nên cho con thực hiện tại cơ sở y tế có đầy đủ thiết bị, sẵn sàng cấp cứu khi cần thiết. Nếu không có phản ứng nào xảy ra, trẻ có thể bắt đầu chế độ ăn bình thường với sữa bò và các chế phẩm từ sữa.
*Lưu ý:
– Ba mẹ lưu ý không thay thế bằng các loại sữa dê, sữa đậu nành,… do có thể bị dị ứng chéo.
– Không nên sử dụng các loại sữa hộp pha sẵn từ đậu nành, lúa mạch… Bởi vì chúng không cung cấp đủ dinh dưỡng cần thiết cho trẻ.
– Các loại nước ép trái cây, nước dừa, nước xay từ các loại hạt như hạt óc chó, hạnh nhân,… Các sản phẩm này không được gọi là sữa và không phù hợp để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cho trẻ.
4.2 Dùng sữa thay thế cho bé bị dị ứng đạm bò
Một trong những giải pháp hiệu quả để phòng tránh tình trạng này là sử dụng sữa thay thế không chứa đạm bò. Việc lựa chọn đúng loại sữa không chỉ giúp bé phát triển khỏe mạnh mà còn giảm thiểu nguy cơ dị ứng ngay từ sớm.
Dưới đây là các loại sữa dành cho bé dị ứng đạm bò trên thị trường hiện nay.
Sữa công thức đạm thủy phân hoàn toàn
Sữa công thức đạm thủy phân hoàn toàn là loại sữa mà protein được xử lý, chia nhỏ thành các chuỗi peptide ngắn, giúp cơ thể bé dễ tiêu hóa hơn và giảm khả năng kích ứng.
Ví dụ:
– Sữa Nutramigen: Loại sữa đạm thủy phân hoàn toàn, bổ sung lợi khuẩn LGG để cải thiện hệ tiêu hóa cho bé.
– Sữa Pregestimil: Một sản phẩm khác trong nhóm sữa đạm thủy phân, đặc biệt phù hợp với trẻ có vấn đề về hấp thu chất béo hoặc rối loạn tiêu hóa.
Lưu ý khi sử dụng:
– Phụ huynh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng, vì không phải mọi trẻ dị ứng đều phù hợp với loại sữa này.
Sữa công thức amino acid
Loại sữa này không chứa protein nguyên vẹn hay peptide mà chỉ chứa các amino acid tự do – dạng đơn giản nhất của protein, hoàn toàn không gây dị ứng.
Ví dụ:
– Sữa Neocate: Sữa công thức amino acid nổi tiếng, phù hợp cho trẻ dị ứng nặng hoặc có nhiều vấn đề tiêu hóa phức tạp.
– Sữa Alfamino: Một sản phẩm tương tự, dễ tiêu hóa và được bổ sung dưỡng chất cần thiết để hỗ trợ phát triển toàn diện cho bé.
Lưu ý khi sử dụng:
– Chỉ sử dụng sữa công thức amino acid khi bé không thể dung nạp sữa đạm thủy phân hoàn toàn.
Sữa từ thực vật
Các loại sữa từ thực vật phổ biến là sữa đậu nành, sữa hạnh nhân và sữa dừa.
– Sữa đậu nành: thích hợp cho bé bị dị ứng đạm sữa bò nhưng không bị dị ứng với protein đậu nành.
– Sữa hạnh nhân, sữa dừa: lựa chọn này phù hợp cho trẻ lớn hơn và không bị dị ứng với các thành phần trong sữa. Tuy nhiên, các loại sữa từ thực vật như hạnh nhân, sữa dừa thường không đủ dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh.
Sữa dê
Sữa dê chứa ít alpha-s1-casein, loại protein gây dị ứng phổ biến trong sữa bò. Sữa dê thường có chứa 4,1 hàm lượng lactose thấp hơn so với sữa bò (4,7). Bởi vậy, giúp giảm nguy cơ dị ứng ở một số trẻ. Tuy nhiên, cần kiểm tra kỹ dị ứng chéo, vì trẻ dị ứng đạm bò có nguy cơ cao bị dị ứng với đạm sữa dê.
| >>>Xem thêm: Top 5 sữa dê cho trẻ sơ sinh tốt nhất hiện nay |
5. Top 5 sữa cho bé dị ứng đạm bò được sử dụng phổ biến nhất hiện nay
Thị trường hiện có rất nhiều loại sữa cho bé dị ứng đạm bò khác nhau. Một số sữa dị ứng đạm bò tốt cho bé ba mẹ có thể tham khảo như:
5.1 Sữa Nutramigen A+ LGG
| – Thương hiệu: Enfamil – Xuất xứ: Hà Lan – Giá: Xem ngay |
Sữa Nutramigen A+ LGG là sản phẩm thuộc dòng sữa công thức đạm thủy phân hoàn toàn, được nghiên cứu và sản xuất bởi Enfamil – một thương hiệu nổi tiếng toàn cầu về dinh dưỡng trẻ em. Đây là lựa chọn hàng đầu cho trẻ bị dị ứng đạm sữa bò ở mức độ nhẹ đến trung bình. Công thức của Nutramigen không chỉ giúp giảm nhanh các triệu chứng dị ứng mà còn hỗ trợ phát triển toàn diện.
Đặc điểm nổi bật:
– Protein trong sữa được thủy phân hoàn toàn thành các chuỗi nhỏ, giúp bé dễ tiêu hóa và giảm nguy cơ dị ứng.
– Bổ sung lợi khuẩn LGG (Lactobacillus rhamnosus), giúp cải thiện hệ miễn dịch và sức khỏe đường ruột.
– Giàu DHA và ARA, hỗ trợ phát triển trí não và thị lực cho bé.
5.2 Sữa Meiji HP
| – Thương hiệu: Meiji – Xuất xứ: Nhật Bản – Giá: Xem ngay |
Sữa Meiji HP là sản phẩm của tập đoàn Meiji Nhật Bản, nổi tiếng với các dòng sữa công thức chất lượng cao. Được phát triển đặc biệt cho trẻ dị ứng đạm sữa bò, Meiji HP cung cấp nguồn dinh dưỡng đầy đủ, hỗ trợ bé phát triển toàn diện ngay từ những năm đầu đời.
Đặc điểm nổi bật:
– Protein được thủy phân để giảm nguy cơ dị ứng và dễ dàng hấp thu.
– Bổ sung đầy đủ DHA, ARA và các vitamin, khoáng chất quan trọng cho sự phát triển trí não và thể chất.
– Hương vị được điều chỉnh để phù hợp hơn với khẩu vị của trẻ.
5.3 Sữa France Lait Lactofree
| – Thương hiệu: France Lait – Xuất xứ: Pháp – Giá: Xem ngay |
Sữa France Lait Lactofree là sản phẩm từ Pháp, được thiết kế đặc biệt dành cho trẻ không dung nạp lactose hoặc dị ứng đạm sữa bò ở mức nhẹ. Công thức này giúp bé phát triển khỏe mạnh mà không gặp các vấn đề tiêu hóa liên quan đến lactose.
Đặc điểm nổi bật:
– Tỷ lệ Casein/Whey đạt 40/60, không chứa lactose, bổ sung inositol thích hợp cho trẻ bị rối loạn tiêu hóa hoặc dị ứng nhẹ.
– Bổ sung canxi, vitamin D và các chất dinh dưỡng cần thiết để hỗ trợ sự phát triển chiều cao và xương chắc khỏe.
– Công thức dễ tiêu hóa, hạn chế tình trạng đầy hơi, khó tiêu.
5.4 Sữa Nan Expert Pro Lactose Free
| – Thương hiệu: Nestlé – Xuất xứ: Thụy Sĩ |
Nan Expert Pro Lactose Free là sản phẩm của Nestlé, một trong những tập đoàn dinh dưỡng hàng đầu thế giới. Dòng sữa này được thiết kế riêng cho trẻ không dung nạp lactose và dị ứng đạm bò ở mức nhẹ, hỗ trợ bé phát triển toàn diện mà không lo về các vấn đề tiêu hóa.
Đặc điểm nổi bật:
– Không chứa lactose, giúp giảm các triệu chứng tiêu hóa như đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy.
– Là dòng sữa mát, bổ sung lợi khuẩn L.reuteri, hỗ trợ sức khỏe đường ruột và tăng cường miễn dịch.
– Giàu dưỡng chất như DHA, ARA, giúp hỗ trợ phát triển trí não và thị lực.
5.5 Sữa dê Hikid
| – Thương hiệu: Hikid – Xuất xứ: Hàn Quốc – Giá: Xem ngay |
Sữa dê Hikid là sản phẩm từ Hàn Quốc, được chiết xuất từ sữa dê tự nhiên, cung cấp một giải pháp thay thế cho trẻ bị dị ứng đạm sữa bò nhẹ và không dung nạp lactose. Sữa Hikid không chỉ hỗ trợ tiêu hóa mà còn cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho sự phát triển vượt trội về chiều cao và cân nặng.
Đặc điểm nổi bật:
– Protein từ sữa dê Hikid dễ tiêu hóa hơn so với sữa bò, giảm nguy cơ kích ứng.
– Giàu canxi và vitamin D, hỗ trợ phát triển chiều cao vượt trội.
– Không chứa gluten, an toàn cho trẻ có cơ địa nhạy cảm.
6. Lưu ý giúp phòng ngừa dị ứng đạm sữa bò ở trẻ
– Luôn luôn phải kiểm tra thành phần ghi trên nhãn sản phẩm trước khi sử dụng. Ngay cả với những sản phẩm đã dùng quen vẫn phải đọc lại. Bởi vì nhà sản xuất có thể thay đổi thành phần của sản phẩm.
– Cần báo cho những người chăm sóc con bạn như người trông trẻ, cô giáo, ông bà… về tình trạng dị ứng của trẻ.
– Nếu cần, có thể dán một miếng giấy nhỏ lên những thực phẩm có chứa sữa.
– Phải ghi rõ tiền sử dị ứng của con bạn trong những hồ sơ liên quan.
– Chuẩn bị sẵn một số thuốc chống dị ứng như Epinephrine để sử dụng trong trường hợp khẩn cấp.
– Nếu con bạn bị phản ứng phản vệ cấp cần phải nhanh chóng đưa trẻ đi bệnh viện ngay.
| >>>Xem thêm: 8 cách nhận biết trẻ hợp sữa hay không và hướng xử lý cho ba mẹ |
Phần kết
Ba mẹ nên quan sát và nhận biết tình trạng trẻ dị ứng đạm sữa bò. Điều này sẽ giúp trẻ được phát hiện và điều trị sớm để tránh các biến chứng không mong muốn. Hy vọng bài viết trên Bibo Mart đã mang lại nhiều thông tin hữu ích cho các ba mẹ!
Để đảm bảo lựa chọn được sản phẩm chất lượng, hãy đến Bibo Mart, nơi cung cấp các loại sữa cho bé dị ứng đạm bò uy tín. Bên cạnh đó, Bibo Mart còn có nhiều chương trình ưu đãi hấp dẫn. Để thuận tiện hơn trong việc mua sắm và theo dõi các chương trình khuyến mãi, ba mẹ có thể tải ngay ứng dụng trên iOS và Android để nhận được nhiều ưu đãi độc quyền nhé.
| 💥TẢI APP “BIBO MART” LIỀN TAY – NHẬN NGAY VOUCHER💥
– Hàng trăm HotDeal cực sốc mỗi ngày – Cơ hội nhận Voucher đặc biệt – Tích lũy Bixu đổi quà, đổi Voucher mua hàng cực chất |
