Thôi nôi là một cột mốc vô cùng quan trọng trong hành trình phát triển đầu đời của mỗi đứa trẻ. Việc chuẩn bị một mâm cúng thôi nôi bé trai đầy đủ, chu đáo và đúng nghi lễ thể hiện sự yêu thương của cha mẹ, ông bà, đồng thời gửi gắm những ước nguyện tốt đẹp cho tương lai của bé.
Bài viết sau đây của Bibo Mart sẽ hướng dẫn chi tiết cách chuẩn bị mâm cúng thôi nôi cho bé trai từ A đến Z, giúp bạn thực hiện nghi lễ trọng đại này một cách trang trọng và ý nghĩa nhất.
1. Ý nghĩa của lễ thôi nôi
“Thôi nôi” có nghĩa là “thôi nằm nôi”, đánh dấu thời điểm em bé chính thức tròn 12 tháng tuổi, không còn nằm trong nôi nữa và bắt đầu bước vào giai đoạn phát triển mới.
Theo tín ngưỡng dân gian Việt Nam, mỗi đứa trẻ được sinh ra và lớn lên khỏe mạnh là nhờ sự bảo bọc, che chở của 12 vị Tiên Nương (12 Bà Mụ), mỗi bà phụ trách một việc trong quá trình tạo hình và chăm sóc trẻ (nắn tay, nắn chân, nắn đầu, dạy nói, dạy cười…). Bên cạnh đó còn có 3 Đức Ông giúp trông nom, dạy dỗ bé.
Chính vì vậy, lễ cúng thôi nôi mang ý nghĩa sâu sắc, vừa là dịp để tạ ơn các vị thần linh đã bảo hộ bé trong năm đầu đời, vừa là lời cầu chúc cho tương lai tươi sáng, khỏe mạnh của bé. Đồng thời cũng thể hiện nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam.
Chính vì những ý nghĩa thiêng liêng đó, việc chuẩn bị mâm thôi nôi bé trai cần được thực hiện một cách cẩn thận và thành tâm.
2. Cần chuẩn bị gì cho mâm cúng thôi nôi bé trai
Để chuẩn bị một mâm cúng thôi nôi bé trai đầy đủ và đúng phong tục, gia đình cần chuẩn bị kỹ lưỡng các lễ vật cúng và bài văn khấn.
2.1 Lễ cúng (Lễ vật trên mâm cúng)
Thông thường, mâm cúng thôi nôi cho bé trai sẽ bao gồm các lễ vật cơ bản:
- Gà trống luộc: nguyên con
- Xôi: Xôi gấc/đậu xanh (1 đĩa lớn/12 đĩa nhỏ)
- Chè: Chè đậu trắng/đỏ (1 tô lớn/12 chén nhỏ)
- Mâm ngũ quả: Gồm 5 loại trái cây có tên ý nghĩa hoặc các loại quả tròn đầy, màu sắc tươi sáng.
- Hoa tươi: Có tên ý nghĩa tốt đẹp như hoa cát tường, đồng tiền, … Tránh các loại hoa có gai.
- Nhang (Hương): 1 bó
- Đèn cầy (Nến): 2 nến cốc/nến cây
- Trà, Rượu, Nước: 3 ly trà, 3 ly rượu trắng và 1 ly nước sạch.
- Gạo, Muối: Mỗi thứ một đĩa nhỏ.
- Bộ giấy tiền vàng mã cúng thôi nôi: Gồm bộ hài, váy áo, nón và giấy tiền vàng mã
- Trầu cau: 1 đĩa trầu têm cánh phượng (12 miếng trầu và cau bổ tư) hoặc để nguyên 3 miếng trầu, 3 quả cau.
- Bộ đồ thế (Tùy chọn): Một bộ quần áo, nón, giày nhỏ bằng giấy tượng trưng cho bé để dâng cúng.
- Heo quay (Tùy chọn): Một số gia đình có điều kiện hơn sẽ chuẩn bị thêm heo quay sữa nguyên con.
Ngoài ra, ba mẹ cũng có thể lựa chọn dịch vụ mâm cúng để tiết kiệm thời gian và công sức chuẩn bị
Lưu ý: Ngoài mâm cúng chính dâng lên 12 Bà Mụ và 3 Đức Ông, gia đình cũng cần chuẩn bị một mâm cúng nhỏ hơn dâng lên Thần Tài, Thổ Địa và Ông Táo cai quản trong nhà.
| >>>Xem thêm: Bài cúng Thanh Minh ngoài mộ và tại nhà chuẩn nhất 2025 |
2.2 Văn khấn lễ thôi nôi
Văn khấn là phần không thể thiếu trong nghi lễ cúng thôi nôi. Đây là lời thỉnh cầu, tạ ơn và bày tỏ mong ước của gia đình gửi đến các đấng thần linh.
3. Cách bày mâm cúng thôi nôi
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ lễ vật, việc tiếp theo là cách bày mâm cúng thôi nôi sao cho đúng nghi thức và đẹp mắt. Bày biện mâm cúng thể hiện sự chu đáo và lòng thành của gia đình.
3.1 Vị trí đặt mâm cúng
Chọn nơi trang trọng, sạch sẽ trong nhà, thường là gian giữa hoặc vị trí thoáng đãng. Mâm cúng Bà Mụ và Đức Ông thường được đặt hướng vào trong nhà hoặc theo hướng tốt hợp với tuổi của bé.
Mâm cúng Thần Tài, Thổ Địa, Ông Táo đặt ở bàn thờ riêng hoặc một bàn thấp hơn phía trước.
3.2 Nguyên tắc bày biện
Bày trí các lễ vật trên mâm cúng thôi nôi bé trai cần đảm bảo sự cân đối, hài hòa. Có thể tuân theo nguyên tắc “Đông bình Tây quả” (Bình hoa đặt phía Đông, mâm quả đặt phía Tây) hoặc sắp xếp sao cho thuận mắt và trang trọng nhất.
Cách sắp xếp cụ thể (tham khảo):
Trung tâm: Đặt gà luộc hoặc heo quay ở vị trí trung tâm, phía sau là bình hoa và lư hương.
Xung quanh:
- Đĩa xôi lớn và tô chè lớn (hoặc 12 đĩa/chén nhỏ) đặt đối xứng hai bên hoặc phía trước gà cúng.
- Mâm ngũ quả thường đặt ở phía trước, chính giữa hoặc lệch về một bên (theo nguyên tắc Đông Tây).
- Các đĩa/chén nhỏ như gạo, muối, trầu cau, bộ giấy tiền vàng mã, bộ đồ thế được xếp xung quanh mâm cúng một cách cân đối.
- 3 ly trà, 3 ly rượu, 1 ly nước đặt phía trước lư hương hoặc trước mâm ngũ quả.
- Hai cây đèn cầy đặt ở hai bên ngoài cùng của mâm cúng.
Cách bày mâm cúng thôi nôi không có một quy chuẩn cứng nhắc tuyệt đối, tùy thuộc vào không gian gia đình và số lượng lễ vật. Tuy nhiên, sự cân đối, hài hòa, sạch sẽ và trang nghiêm là những yếu tố quan trọng nhất.
| >>>Xem thêm: Mâm cúng thôi nôi bé gái gồm những gì? Hướng dẫn chi tiết từ A-Z |
4. Những lưu ý khi chuẩn bị mâm cúng thôi nôi cho bé trai
Để buổi lễ thôi nôi diễn ra suôn sẻ và trọn vẹn ý nghĩa, gia đình cần lưu ý một số điểm sau khi chuẩn bị mâm cúng thôi nôi cho bé trai:
- Thời gian cúng: Lễ cúng thôi nôi thường được tổ chức vào buổi sáng (khoảng 9-11h) hoặc đầu giờ chiều trong ngày bé tròn 1 tuổi (tính theo lịch Âm). Tuy nhiên, gia đình có thể linh hoạt chọn giờ phù hợp nhưng nên thực hiện vào ban ngày.
- Chuẩn bị kỹ lưỡng để buổi lễ thôi nôi diễn ra suôn sẻ và trọn vẹn
- Lựa chọn lễ vật: Nên chọn những lễ vật tươi ngon, sạch sẽ, có nguồn gốc rõ ràng. Hoa quả không bị dập nát, gà cúng phải là gà trống khỏe mạnh.
- Nghi thức bốc đồ: Sau lễ cúng thường là nghi thức cho bé bốc đồ vật để “tiên đoán” nghề nghiệp tương lai. Gia đình chuẩn bị sẵn một số đồ vật tượng trưng (sách vở, bút, ống nghe, máy tính, tiền, đồ chơi kỹ sư, gương lược…) đặt trong mâm cho bé tự chọn. Đây là một phần vui vẻ và được nhiều người mong đợi.
- Không khí: Giữ không khí nghiêm túc trong lúc hành lễ, tránh nói chuyện ồn ào, cười đùa. Sau khi lễ xong có thể tổ chức tiệc mừng vui vẻ.
Phần kết
Chuẩn bị mâm cúng thôi nôi bé trai là một nghi lễ truyền thống giàu ý nghĩa, thể hiện tình yêuthương và sự quan tâm sâu sắc của cha mẹ dành cho con cái. Việc chuẩn bị chu đáo không chỉ thể hiện lòng thành kính với các đấng bề trên mà còn là cách lưu giữ những giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc.
Hy vọng rằng với những hướng dẫn chi tiết trên, bạn đã có thể tự tin chuẩn bị một mâm cúng thôi nôi cho bé trai thật đầy đủ, trang trọng và ý nghĩa. Chúc bé và gia đình có một ngày lễ thôi nôi thật ấm áp và đáng nhớ! Đừng quên theo dõi Bibo Mart để cập nhật những thông tin hữu ích nhé.
| 💥TẢI APP “BIBO MART” LIỀN TAY – NHẬN NGAY VOUCHER💥
– Hàng trăm HotDeal cực sốc mỗi ngày – Cơ hội nhận Voucher đặc biệt – Tích lũy Bixu đổi quà, đổi Voucher mua hàng cực chất 🎁 Đặc biệt khách hàng lần đầu tải App – Tặng ngay 30.000 Bixu – Đổi quà siêu dễ – Tặng thêm Voucher mua hàng 20K |
